چرا از کبد نمونه برداری میکنند

داروانا:

بیوپسی کبد چیست؟

نمونه برداری از کبد (بیوپسی کبد) روشی برای برداشتن بخش کوچکی از بافت کبد است و در نهایت این بافت زیر میکروسکوپ بررسی می شود تا نشانه های آسیب یا بیماری بررسی شود. در صورتی که آزمایش خون یا آزمایش تصویربرداری نشان دهنده مشکل کبدی باشد، متخصص داخلی ممکن است بیوپسی کبد را توصیه کند. بیوپسی کبد نیز برای تعیین شدت بیماری کبد استفاده می شود. این اطلاعات به تصمیم گیری در مورد درمان کمک می کند.

رایج ترین نوع نمونه برداری از کبد، نمونه برداری از کبد است. در این نوع بیوپسی کبد، یک سوزن نازک به داخل حفره شکم وارد می شود و به کبد می رسد و قسمت کوچکی از بافت کبد را خارج می کند. در دو نوع دیگر برداشتن کبد (یکی با استفاده از ورید ژوگولار (ترانس ژوگولار) و دیگری با استفاده از یک برش کوچک در شکم (لاپاروسکوپی)) برداشتن کبد نیز با استفاده از سوزن انجام می شود.

علل نمونه گیری کبد

نمونه برداری از کبد یا بیوپسی کبد ممکن است توسط متخصص داخلی به دلایل زیر توصیه شود:

مشکل کبدی را که با روش های دیگر قابل تشخیص نیست، تشخیص دهید.

برداشتن بخش کوچکی از بافت غیر طبیعی شناسایی شده در طول آزمایشات تصویربرداری.

شدت بیماری کبدی را که مرحله بندی نامیده می شود، تعیین کنید.

به تعیین برنامه های درمانی بر اساس شرایط کبد کمک می کند

اثربخشی درمان بیماری کبد را بررسی کنید.

معاینه کبد بعد از پیوند کبد

پزشک همچنین ممکن است نمونه کبد را در شرایط زیر توصیه کند:

نتایج غیر طبیعی آزمایش کبد که قابل توضیح نیست.

وجود توده یا تومور یا سایر ناهنجاری ها در کبد که طی آزمایشات تصویربرداری شناسایی شده اند.

تب های پیشرونده و ناشناخته

نمونه گیری کبد نیز معمولاً برای کمک به تشخیص و مرحله بندی برخی بیماری های کبدی انجام می شود:

بیماری کبد چرب غیر الکلی

هپاتیت مزمن B و C

هپاتیت خود ایمنی

بیماری کبد الکلی

سیروز صفراوی اولیه

کلانژیت اسکلروزان اولیه

هموکروماتوز

بیماری ویلسون

خطرات نمونه برداری کبد

بیوپسی کبد زمانی که توسط یک متخصص داخلی با تجربه انجام شود یک روش بی خطر است.

خطرات احتمالی نمونه برداری از کبد

درد: درد در محل برداشت کبد شایع ترین پیامد پس از برداشت کبد است. درد پس از نمونه برداری از کبد یا بیوپسی کبد معمولاً خفیف است. اگر درد برای بیمار ناراحت کننده باشد، ممکن است به بیمار مسکن خواب آور مانند استامینوفن و کدئین داده شود.

خونریزی: خونریزی ممکن است پس از بیوپسی کبد رخ دهد. اگر پس از بیوپسی کبد خونریزی بیش از حد وجود داشته باشد، ممکن است بیمار برای انتقال خون یا جراحی برای توقف خونریزی نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشد.

عفونت: در موارد نادر بیوپسی کبد، باکتری می تواند وارد حفره شکمی یا جریان خون شود.

آسیب تصادفی به اندام های مجاور: در موارد نادر، در حین برداشتن کبد، سوزن ممکن است به اندام های داخلی دیگر مانند کیسه صفرا یا ریه ها برخورد کند.

در روش برداشت کبد ترانس ژوگولار، یک لوله نازک در یک سیاهرگ بزرگ در گردن و در امتداد ورید که به کبد منتهی می شود، وارد می شود. اگر بیمار تحت بیوپسی ترانس ژوگولار کبد قرار گیرد، سایر خطرات بالقوه عبارتند از:

تجمع خون (هماتوم) در گردن: خون می تواند در ناحیه ای که لوله در اطراف آن قرار می گیرد تجمع کند و به طور طبیعی باعث درد و تورم شود.

مشکلات موقتی در اعصاب صورت: به ندرت، برداشتن کبد ژوگولار می تواند به اعصاب آسیب برساند و روی صورت و چشم ها تأثیر بگذارد و منجر به مشکلات کوتاه مدت مانند افتادگی پلک شود.

مشکلات صوتی موقت: صدای بیمار ممکن است برای مدتی ضعیف یا از بین برود.

ترک در ریه: اگر در هنگام برداشت کبد، سوزن به طور تصادفی به ریه برخورد کند، باعث فروپاشی ریه می شود. (پنوموتوراکس)

آماده سازی برای برداشت کبد

قبل از بیوپسی کبد، بیمار با پزشک ملاقات می کند تا در مورد بیوپسی کبد اطلاعات بیشتری کسب کند.

مصرف برخی داروها را متوقف کنید

بیمار باید لیست تمام داروهایی که مصرف می کند از جمله داروهای بدون نسخه، ویتامین ها و مکمل های گیاهی را به پزشک اطلاع دهد. قبل از بیوپسی کبد، از بیمار خواسته می شود که مصرف برخی داروها را که می توانند خطر خونریزی را افزایش دهند، متوقف کند. این داروها عبارتند از:

آسپرین، ایبوپروفن و سایر مسکن ها

داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین

برخی مکمل های غذایی ممکن است خطر خونریزی کنترل نشده را افزایش دهند.

آزمایش خون

قبل از انجام بیوپسی کبد، بیمار تحت آزمایش خون قرار می گیرد تا توانایی لخته شدن خون را بررسی کند. اگر بیمار مشکلات لخته شدن خون داشته باشد، قبل از گرفتن نمونه کبد، برای کاهش خطر خونریزی به او دارو داده می شود.

قبل از برداشتن کبد از خوردن و آشامیدن خودداری کنید

بیمار باید شش تا هشت ساعت قبل از جمع آوری نمونه کبد از خوردن و آشامیدن خودداری کند. برخی افراد می توانند صبحانه سبک بخورند.

قبل از نمونه گیری کبد

بیوپسی کبد در بیمارستان یا کلینیک سرپایی انجام می شود. تیم مراقبت های بهداشتی تاریخچه پزشکی و داروهای بیمار را بررسی می کند.

آماده سازی قبل از برداشت کبد

بیمار در رگ بازوی خود سرم دریافت می کند تا داروهای لازم به او تزریق شود.

یک آرام بخش برای کمک به آرامش بیمار در طول بیوپسی کبد تجویز می شود.

ترجیحاً بیمار قبل از گرفتن نمونه کبد به توالت برود. زیرا بیمار باید چندین ساعت پس از جمع آوری در رختخواب باشد.

نحوه گرفتن نمونه کبد

نحوه گرفتن نمونه کبد و مراحل آن بسته به نوع نمونه متفاوت است:

نمونه پوست کبد: در ابتدای نمونه گیری، پزشک با معاینه شکم بیمار یا با استفاده از تصویربرداری اولتراسوند، محل کبد را تعیین می کند. در برخی موارد از سونوگرافی نیز در هنگام نمونه گیری کبد برای هدایت سوزن به سمت کبد استفاده می شود. بیمار به پشت دراز کشیده و دست راستش را بالا آورده و سرش را روی تخت قرار داده است. متخصص داخلی از داروهای بی حس کننده در جایی که سوزن وارد شکم می شود استفاده می کند. سپس یک برش کوچک در زیر آخرین دنده سمت راست ایجاد می کند و سوزن را در آنجا فرو می کند. نمونه برداری از کبد شما فقط چند ثانیه طول می کشد. به بیمار دستور داده می شود که نفس خود را حبس کند زیرا سوزن به سرعت وارد کبد می شود و خارج می شود.

بیوپسی ترانس جوگولار کبد: بیمار به پشت روی میز اشعه ایکس دراز می کشد. پزشک داروی بی حسی را روی یک طرف گردن اعمال می کند، یک برش کوچک ایجاد می کند و یک لوله پلاستیکی نرم را در ورید ژوگولار بیمار قرار می دهد. لوله در امتداد این سیاهرگ پایین می آید و به سیاهرگ بزرگ کبدی می رسد. اکنون دکتر رنگ متضاد را به لوله تزریق می کند و با استفاده از اشعه ایکس عکس می گیرد.رنگ نشان داده شده در تصاویر به پزشک اجازه می دهد ورید کبدی را ببیند. اکنون سوزن نمونه برداری کبد وارد لوله شده و نمونه برداری از کبد انجام می شود. پس از برداشتن لوله، فضای گردن بانداژ می شود.

بیوپسی لاپاراسکوپی کبد: در این نوع بیوپسی کبد، بیهوشی عمومی به فرد داده می شود. در برداشت کبد به روش لاپاراسکوپی، بیمار به پشت دراز می کشد و متخصص داخلی چندین برش کوچک در شکم بیمار ایجاد می کند. ابزارهای خاصی از طریق این شکاف ها وارد شکم می شوند، از جمله یک دوربین کوچک که تصاویر را روی صفحه نمایش می دهد. پزشک از این تصاویر برای هدایت ابزار به سمت کبد و گرفتن نمونه های کبدی استفاده می کند. پس از برداشتن ابزار، برش ها بخیه می شوند.

بعد از نمونه گیری کبد

بیمار به اتاق ریکاوری منتقل می شود و فشار خون، نبض و تنفس او کنترل می شود.

اگر بیوپسی ترانس جوگولار کبد انجام شود، دو تا چهار ساعت (یا بیشتر) زمان استراحت لازم است.

بیمار ممکن است در محل برش ها درد داشته باشد که معمولاً در عرض یک هفته از بین می رود.

معمولاً بیمار می تواند در عرض یک هفته فعالیت های روزانه خود را از سر بگیرد.

کدام روش نمونه گیری کبد در ایران رایج ترین است؟

دکتر محمد حسن شفیعی بیان می کند که در حال حاضر نمونه برداری از پوست با هدایت سونوگرافی در ایران در حال توسعه است.

دکتر محمد حسن شفیعی متخصص داخلی و گوارش و فوق تخصص کبد از دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله تهران دارای بورد فوق تخصص گوارش و کبد می باشد.

بیوپسی کبد روشی برای برداشتن یک قطعه کوچک از بافت کبد است تا بتوان آن را زیر میکروسکوپ از نظر علائم آسیب یا بیماری بررسی کرد. اگر آزمایش خون یا مطالعات تصویربرداری نشان دهد که ممکن است مشکلات کبدی داشته باشید، پزشک ممکن است بیوپسی کبد را توصیه کند.

نمونه برداری کبد یا بیوپسی کبد چیست؟

بیوپسی کبد چیست؟ کبد یکی از حیاتی ترین اندام های بدن ما است که در هضم، جذب، تاثیر بر غذا، سم زدایی، تولید آنزیم ها و … نقش دارد. این عضو که در سمت راست شکم قرار دارد و توسط دنده ها محافظت می شود، مستعد ابتلا به بیماری ها و مشکلات بسیاری است، بنابراین منطقی است که آزمایش هایی مانند آزمایش خون و تصویربرداری کبد برای بررسی عملکرد و سلامت آن وجود داشته باشد. .

بیوپسی یا نمونه برداری کبد یکی از انواع آزمایشاتی است که در آن نمونه مستقیماً از کبد بیمار از طریق سوزن بیوپسی یا در حین عمل جراحی گرفته می شود. سپس با بررسی نوع، شکل و فعالیت سلول های بافتی برداشت شده، پزشکان در مورد وضعیت بیمار یا درمان های احتمالی تصمیم گیری می کنند.

بیوپسی کبد در حین جراحی این روزها به ندرت انجام می شود و اکثر برداشتن کبد به صورت سرپایی و تحت بی حسی موضعی و با استفاده از سوزن بیوپسی با استفاده از ابزارهای تصویربرداری (سونوگرافی یا اسکن) انجام می شود.

نمونه برداری می تواند از بافت پارانشیم کبد باشد یا از توده یا ضایعه خاص کبدی که در تصویربرداری دیده می شود، نیازی به بیهوشی نیست و در نقطه ای که سوزن وارد بدن می شود، برشی وجود ندارد. ساعت مانیتور می شود و در صورت عدم وجود مشکل تخلیه می شود.

بیوپسی کبد چه چیزی را نشان می دهد؟

بیوپسی یا نمونه برداری از کبد اولین گزینه برای تشخیص بیماری نیست و پزشکان ترجیح می دهند با روش های تشخیصی دیگر مانند آزمایش خون و تصویربرداری وجود مشکل را تایید کنند. سپس در صورت لزوم بیوپسی برای تشخیص نوع بیماری و شدت آن گرفته و درمان مناسب را آغاز می کنند.

پس از آزمایشات اولیه تشخیص مشکل کبدی، پزشک ممکن است بافت غیرطبیعی در کبد به نام ضایعه، تومور یا توده پیدا کند. در این موارد از کبد نمونه برداری می شود تا نمونه ها به پاتولوژیست ارسال شود و بافت غیر طبیعی بیشتر مورد بررسی قرار گیرد.

بر اساس نتایج بیوپسی، آسیب شناس تشخیص می دهد که آیا سلول های کبد سرطانی شده اند یا خیر، یا در چه مرحله ای از بیماری قرار دارید، مثلاً آیا هپاتیت دارید یا خیر.

علاوه بر این، پزشک می تواند با سفارش بیوپسی و بررسی سلول های کبدی، موفقیت درمان انتخابی یا سلامت کبد پیوندی را تایید کند و در صورت عدم پاسخ مطلوب، راه حل جایگزین را در نظر بگیرد.

پاسخ آسیب شناسی کبد چه می تواند باشد؟

روش های تصویربرداری مانند سونوگرافی و سی تی اسکن می توانند نواحی غیرطبیعی را در بافت های بدن تشخیص دهند، اما نمی توانند سلول های سرطانی و غیرسرطانی را تشخیص دهند، به همین دلیل است که بیوپسی کبد برای تشخیص دقیق بیماری یا نظارت بر پیشرفت آن انجام می شود. نتایج بیوپسی کبد ممکن است شامل شرایط زیر باشد:

کبد الکلی

هپاتیت خود ایمنی

هپاتیت مزمن

هموکروماتوز

فوی گراس بدون الکل

سیروز صفراوی اولیه

کلانژیت اسکلروزان اولیه

بیماری ویلسون

آماده سازی قبل از بیوپسی کبد

اول از همه، بدانید که باید به پزشک خود در مورد وضعیت خود مانند بارداری، بیماری خاص، سابقه آلرژی، مشکلات لخته شدن خون و داروهایی که مصرف می کنید، اطلاع دهید.

یک هفته قبل از مصرف داروهای انعقاد خون مانند آسپرین، ایبوپروفن، وارفارین و غیره را قطع کنید.

شش تا هشت ساعت قبل از شروع بیوپسی کبد چیزی نخورید.

آزمایش خون بدهید تا در صورت بروز مشکلات انعقادی بتوانید داروهای خاصی مصرف کنید و از خونریزی جلوگیری کنید.

نمونه برداری کبد چگونه انجام می شود؟

به طور کلی امروزه می توان بیوپسی کبد (پارنشیم یا توده) را با کمک و راهنمایی دستگاه های تصویربرداری مانند سونوگرافی یا توموگرافی کامپیوتری به صورت سرپایی و تحت بیهوشی و با سوزن مخصوص انجام داد که در آن نیازی به برش نیست. و فقط با کمک سوزن ساخته می شود.

روش های دیگر بیوپسی کبد مانند ترانس ژوگولار، لاپاراسکوپی و جراحی در موارد نادر و در مواردی که مشکلات خاصی دارند استفاده می شود.

پرستاری بعد از بیوپسی کبد؟

از آنجایی که برداشت کبد یک روش تهاجمی است، باید حدود 2 تا 4 ساعت در اتاق ریکاوری بمانید تا علائم حیاتی خود را بررسی کنید و پس از این مدت در صورت صلاحدید پزشک، مرخص می شوید.

به یاد داشته باشید که حداقل 8 ساعت بعد باید استفاده از ابزارهایی مانند ماشین را متوقف کنید و از کسی بخواهید که شما را به خانه ببرد و 24 ساعت استراحت کند.

شب بعد از نمونه برداری یک شام سبک مانند سوپ بخورید و روز بعد غذای معمولی خود را بخورید. همچنین تا یک هفته بعد از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید و حتما با پزشک خود در مورد نحوه مصرف داروهای خود مشورت کنید.

می توانید بانداژ خود را بردارید و روز بعد از نمونه برداری حمام کنید.

در چه صورت بعد از بیوپسی کبد سریعا باید به پزشکتان مراجعه کنید؟

اگر موارد زیر بعد از 72 ساعت بیوپسی کبد رخ داد، حتما با پزشک یا اورژانس تماس بگیرید.

تب

سرگیجه

لرز

دشواری در تنفس

درد قفسه سینه

تورم یا نفخ یا درد پیشرونده شکم

حساسیت، درد شدید یا قرمزی در محل بیوپسی یا شانه راست، قفسه سینه یا شکم

آیا بیوپسی کبد خطرناک است؟

از آنجایی که برش ایجاد شده در حین برداشتن کبد کوچک است و سوزن بیوپسی کمتر تهاجمی است، اگر این کار توسط پزشک متخصص انجام شود، خطر عوارض بعدی بسیار کاهش می یابد. اما عوارض زیر ممکن است رخ دهد:

درد: در اولین ساعات بیوپسی، احساس درد در شانه راست و در ناحیه زیر باسن راست احساس می شود، اما با استفاده از مسکن قابل کنترل است.

خونریزی: هماتوم یا خونریزی یک عارضه نادر است که عمدتاً با اقدامات حمایتی قابل کنترل است و در موارد بسیار بسیار نادر ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد.

بیوپسی کبد در کودکان

نمونه برداری از کبد نه تنها برای بزرگسالان بلکه برای کودکان نیز به منظور بررسی دقیقتر بافت های آسیب دیده و تشخیص بیماری، برآورد شدت آسیب و تعیین درمان مناسب انجام می شود. قبل از شروع بیوپسی، آزمایش خون روی کودک انجام می شود و مصرف داروهای رقیق کننده خون مانند آسپرین و ایبوپروفن برای چند روز برای کاهش خطر خونریزی داخلی ممنوع است.

در مرحله بعد کبد کودک با سونوگرافی مشخص شده و پس از تزریق آرامبخش و بیهوشی، سوزن بیوپسی وارد کبد شده و به سرعت برای معاینه توسط پاتولوژیست خارج می شود. سپس کودک پس از شش ساعت در اتاق ریکاوری مرخص می شود، علائم حیاتی بررسی می شود و آزمایش خون برای تشخیص عدم وجود خونریزی داخلی در کبد انجام می شود. البته در کودکان زمان ترخیص بسته به سن، وضعیت بیماری و دلیل بیوپسی متفاوت است.

اقدامات بعد از ترخیص کودکان

اگر پانسمان محل بیوپسی کثیف یا مرطوب است، آن را عوض کنید، در غیر این صورت می توانید بعد از 24 ساعت آن را بردارید.

بعد از 24 ساعت می توانید کودک خود را حمام کنید.

اگر کودک شما پس از از بین رفتن داروهای آرام بخش خوب است، می تواند به رژیم غذایی قبلی خود بازگردد.

به یاد داشته باشید که نوشیدن مایعات فراوان به مدت 48 ساعت پس از بیوپسی کبد بسیار مهم است.

برای تسکین درد فرزندتان از مسکن هایی مانند آسپرین و ایبوپروفن استفاده نکنید و به جای آن از استامینوفن استفاده کنید.

کودک خود را حداقل 2 روز در خانه نگه دارید و به او اجازه انجام فعالیت های بدنی شدید مانند فوتبال، دوچرخه سواری، ژیمناستیک و غیره را ندهید. برای دو هفته.

در صورت مشاهده ی علائم زیر در کودکتان سریعا به پزشک مراجعه کنید:

خونریزی پانسمان

درد مداوم شکم، قفسه سینه یا شانه

استفراغ خون یا استفراغ مداوم

صورت رنگ پریده، ضعف یا سرگیجه

مدفوع سیاه یا خیلی تیره

تب بالای 38 درجه

قرمزی، حساسیت یا التهاب در محل بیوپسی

درد شدید

التهاب شکم

ضعف عمومی

محل انجام بیوپسی یا نمونه کبد

این عمل ها در مراکز تخصصی مانند بیمارستان ها توسط پزشک انجام می شود همچنین در مرکز تخصصی تیراد برداشتن کبد به روش سوزنی یا FNA توسط پزشک متخصص و با کمک بیهوشی یا بیهوشی و زیر نظر متخصص بیهوشی انجام می شود. . بیماران عزیز می توانند از طریق نوبت دهی آنلاین در سایت نوبت بگیرند و یا از طریق شماره های تماس با مرکز سونوگرافی تیراد تماس بگیرند.

برگرفته از سایت سلامت کودکان

دکتر حجت ابراهیمی نیک

فلوشیپ فوق تخصصی رادیولوژی مداخله ای، متخصص رادیولوژی

عضو هیئت مدیره مرکز سونوگرافی تیراد

طی دوره های آموزشی در چین، کره جنوبی، آلمان و ایتالیا در زمینه درمان بیماری های تیروئید با استفاده از روش های کم تهاجمی

اولین پزشک ایرانی که تومورهای تیروئید را با روش RF با موفقیت درمان کرد